Siklotimik Bozukluk

Siklotimi aynı zamanda siklotimik bozukluk olarak da adlandırılır. Kimi zaman bir kişilik özelliği kimi zaman da bipolar spektrumunda bir duygudurum bozukluğu olarak kabul edilmiştir. Duygudurum dalgalanmaları gösteren siklotimik bozuklukta, klinik olarak görece hafif veya kısa süren (birkaç gün veya birkaç hafta) taşkınlık, çökkünlük görülür.

 

Siklotimi ile, ruh halinizin gözle görülür şekilde normal çizginizden yukarı ve aşağı kaydığı dönemler yaşarsınız. Bir süreliğine dünyanın tepesinde hissedebilirsiniz, ardından kendinizi biraz depresif hissettiğiniz bir dönem gelebilir. Bu siklotimik inişler ve çıkışlar arasında kendinizi dengeli ve iyi hissedebilirsiniz.

 

Siklotimi Belirtileri Nelerdir?

Siklotimi belirtileri duygusal inişler ve çıkışlar arasında değişir. Siklotiminin zirveleri, yüksek bir ruh halinin semptomlarını (hipomanik semptomlar) içerir. Düşüşler ise hafif veya orta derecede depresif belirtilerden oluşur.

Siklotimi yüksekliğinin belirtileri ve semptomları şunları içerebilir:

• Abartılı bir mutluluk veya esenlik hissi (öfori),
• Aşırı iyimserlik,
• Şişirilmiş benlik saygısı,
• Her zamankinden daha fazla konuşmak,
• Riskli davranışlara veya akıllıca olmayan seçimlere neden olabilecek zayıf muhakeme,
• Düşüncelerin hızlanması,
• Sinirli veya ajite davranış,
• Aşırı fiziksel aktivite,
• Hedefleri gerçekleştirmek veya başarmak için artan dürtü (cinsel, işle ilgili veya sosyal),
• Uyku ihtiyacının azalması,
• Dikkatin kolayca dağılma eğilimi

Siklotimide düşüşlerinin belirtileri ve semptomları şunları içerebilir:

• Üzgün, umutsuz veya boş hissetmek,
• Sinirlilik, özellikle çocuklarda ve gençlerde,
• Bir zamanlar keyif aldığı etkinliklere karşı ilgi kaybı,
• İştahta artış veya azalmalar,
• Değersizlik veya suçluluk düşünceleri,
• Uyku sorunları,
• Huzursuzluk,
• Yorgunluk veya yavaşlama hissi,
• Konsantrasyon sorunları,
• Ölümü veya intiharı düşünmek.

Siklotimiye Neden Olan Nedir?

Siklotimiye neyin neden olduğu tam olarak bilinmemektedir. Birçok ruh sağlığı bozukluğunda olduğu gibi, araştırmalar bunun aşağıdakilerin bir kombinasyonundan kaynaklanabileceğini göstermektedir:

• Genetik,
• Beynin nörobiyolojisindeki değişiklikler gibi beynin çalışma şeklindeki farklılıklar,
• Travmatik deneyimler veya uzun süreli stres dönemleri gibi çevresel sorunlar.

DSM-5’te bipolar bozukluk ve ilişkili bozukluklar arasında yer alan siklotiminin belirtilerinin en az iki yıl (çocuk ve ergenlerde bir yıl) sürmesi ve bu süre içinde aradaki belirtisiz sürelerin iki ayı geçmemesi gerekir. İki yıl içinde duygudurum oynamalarının bir duygudurum bozukluğu dönemi (hipomani/mani ya da majör depresyon) şiddetinde olmaması gerekir. İki yıldan sonra ise mani ya da majör depresyon gelişirse bipolar bozukluk I ya da II tanısı siklotimiye ek olarak konulabilir. 

 

Genellikle genç erişkinlikte başlar. Kimi coşkulu dönemlerde canlı, devingen, toplumsal ve iş etkinlikleri artmış, aşırı güvenli, fazla dışa dönüktür. Uzun ya da kısa bir süre sonra ortada çok belirgin nedenler yok gibi görünürken kişide sıkıntılı, durgun, karamsar, çekingen saatler ya da günler olur. Bazı hastalarda kronik bir seyir izlerken, bazı hastalarda eşik altı çökkünlük ve mani dönemlerinin arasında duygudurum belirtilerinin bulunmadığı dönemler vardır. Coşkulu dönemler, durgun dönemlere göre daha uzun sürdüğü için bu kişiler toplumsal ve iş yaşamında başarılı olarak tanınır. Fakat birçoğunda bu dalgalanmalar şiddetlenebilir, süreler uzayabilir ve klinik olarak bipolar bozukluk belirginleşebilir, hatta hızlı döngülülük gelişebilir. Siklotimisi olan kişilerin büyük bir çoğunluğunda tedavi gerekmez. Ancak, uyum bozulursa duygudurum dengeleyici ilaçlarla koruyucu tedavi en uygun yoldur.

 

Önleme

Siklotimiyi önlemenin kesin bir yolu yoktur. Bununla birlikte, bir ruh sağlığı bozukluğunun en erken belirtisinde tedavi, siklotiminin kötüleşmesini önlemeye yardımcı olabilir. Uzun süreli önleyici tedavi ayrıca hafif semptomların hipomani, mani veya majör depresyon atakları haline gelmesini önlemeye yardımcı olabilir.