Depresyonda olan birisine ne söyleyeceğinizi her zaman bilemeyebilirsiniz. Klinik depresyon tanısı alan çok sayıda insan kendini yalnız hisseder, bu durum yalnızca durumlarını kötüleştirir. Ne söyleyeceğinizi bilmiyorsanız, sadece arkadaşınıza onların yanında olduğunuzu söyleyiniz.
Onları önemsediğinizi söyleyin: Tek bir basit kelime “umurumdasın” tüm dünyanın onlara karşı olduğunu düşünen birisi için çok şey ifade edebilir. Bir kucaklama veya elin hafif bir dokunuşu bile bu mesajı iletebilir. Önemli olan, kişiye ulaşmak ve sizin için önemli olduğunu bilmesini sağlamaktır.
İlk başta garip hissetseniz ve emin olamasanız da, söyleyeceğiniz her şeyin derin veya şiirsel olması gerekmediğini bilin. Bu sadece şefkatli ve içinizden gelen bir şey olarak ifade edilmeli.
Onların yanlarında olduğunuzu hatırlatın: İnsanlar depresyonda olduklarında içlerine kapanma eğilimindedirler. Bu nedenle ihtiyaç duyulan bir arkadaşa ulaşmak bu dönemde güç olabilir. Depresyonda olduğunu düşündüğünüz bir tanıdığınız varsa onlarla düzenli bir şekilde zaman geçirmeye özen gösterin, bu yüz yüze, telefonla veya kısa mesajlarla olabilir. Arkadaşınıza güvenebileceği biri olduğunu hatırlatmanın dünyaları ifade edebileceğini bilin.
Nasıl yardımcı olabileceğinizi sorun: Depresyon hem fiziksel hem de zihinsel olarak bu durumu yaşayan kişi için büyük bir yük oluşturur, bu yükü hafifletmek için yapabileceğiniz birçok şey olabilir.
Arkadaşınız, size yük olacağını düşündüğü için teklifinizi kabul etme konusunda isteksiz olabilir, bu nedenle, sizin benzer bir durumda olduğunuzda yapacaklarını bildiğinizi, bu isteksizliğin depresyondan kaynaklandığını ve yardım etmek istediğinizi açıkça belirtin.
Depresyonun arkadaşınızı ne tür bir yardım isteyeceğini bile bilemeyecek kadar yorgun ve bitkin bırakması da mümkündür. Aşağıda nasıl yardım edeceğinizi sormakla ilgili birkaç öneri size yol gösterici olabilir:
Ev işlerinde veya market alışverişlerinde yardıma ihtiyacın var mı?
Seni doktor randevularına götürmemi ister misin?
Bazen daha spesifik şekilde söylemek daha iyi olabilir. “Senin için yapabileceğim bir şey var mı?” yerine “Cumartesi sabahı gelip seninle birlikte biraz ev işi yapabilir miyim?” diye sorabilirsiniz.
Onlara bir doktorla görüşmenin iyi olabileceğini söyleyin: Depresyonda olan birisi kendi durumunun utanılacak bir şey olduğunu veya tedavinin ona yardımcı olamayacağını düşünüyor olabilir. Henüz bir doktora görünmediyse onu yardım almaya teşvik edin ve yardım istemenin yanlış bir şey olmadığına dair güvence verin. Depresyon gerçek ve tedavi edilebilir bir hastalıktır.
Arkadaşınız zaten bir doktora gidiyorsa ilaçlarını düzenli alması ve randevulara zamanında gitmesi konusunda yardım teklif edebilirsiniz.
Onları dinleyin: Bazen depresif bir arkadaş için yapabileceğiniz en önemli şey, onları rahatsız eden şey hakkında konuşurken sadece empatik bir şekilde dinlemek ve bastırılmış duyguların baskısını hafifletmesine izin vermektir.
Sözünü kesmeden dinlemeyi unutmayın. Hepimiz önemsediklerimiz için bir şeyleri düzeltmek isteriz ve çoğu zaman kendi çaresizlik duygularımızla başa çıkmak için hızlı çözümler sunarız. Bazen depresyonda olan insanlar, herhangi bir tavsiye beklemeden sadece kendilerini anlatmaya ihtiyaç duyarlar.
Onlara önemli olduklarını hatırlatın: Depresyonda olan insanların ortak bir düşüncesi hayatlarının önemli olmadığı ve ölmüş olsalar bile kimsenin umursamayacağıdır. Arkadaşınıza sizin ve başkaları için önemli olduklarını içtenlikle anlatabilirsiniz, bu onların değerli olduklarını anlamalarına yardımcı olabilir.
Birisi depresyon ve değersizlik duygularıyla mücadele ederken, hayatınızda önemli bir kişi olduklarını bilmelerini sağlamak çok şey ifade edebilir.
Onlara anladığınızı söyleyin (Gerçekten hissederseniz): Birine “anlıyorum” demeden önce, gerçekten anladığınızdan emin olmalısınız. Hiç klinik olarak anlamlı depresyon yaşadınız mı? Eğer yaşadıysanız, arkadaşınızın hissettiklerini deneyimlediğinizi ve iyileşebileceğini duyması yararlı olabilir.
Depresyonun birçok çeşidi olduğunu unutmayın, klinik depresyon yaşamış olsanız bile arkadaşınızın yaşadığından çok farklı olmuş olabilir.
Onlara bu şekilde hissediyor olmanın sorun olmadığını hatırlatın: Kendilerini kötü hissettikleri için üzgün olduğunuzu ve depresyonu olanların kendilerini hüzünlü, mutsuz, umutsuz hissedebileceğini söyleyin. Arkadaşınız yakın zamanda ilaç almaya veya psikoterapiye başladıysa, kendisini daha iyi hissetmeye başlamasının zaman alabileceğini aklınızda tutun.
Bu süre zarfında arkadaşınızın en çok ihtiyaç duyduğu şey hızlı ve kolay çözümlere yönelik referanslar değil, tedavileri boyunca onların yanında olacağınızın farkındalığıdır.
Zayıf veya kusurlu olmadıklarını ifade edin: Depresyonla başa çıkmaya çalışanlar kendilerini zayıf hissetmeye ve kendilerinde bir sorun olduğunu hissetmeye eğilimlidirler. Depresyon bir hastalık olsa da, onunla yaşayanlar bunun bir karakter kusuru olduğunu düşünebilir.
Depresyonun beyindeki biyokimyasal dengesizlik nedeniyle ortaya çıkan bir hastalık olduğunu ve bunun zayıf oldukları anlamına gelmediğini ifade edin.
Depresyon herkesi etkileyebilecek yaygın bir ruh sağlığı durumudur. Sevdiklerinize bu duyguların onların suçu olmadığını söyleyin.
Umut olduğunu vurgulayın: Depresyonda umutsuzluk yaygın bir şekilde görülen belirtilerden birisidir. Diğer tıbbi hastalıklar gibi depresyon da tedavi edilebilir. İlaç ve psikoterapi sayesinde arkadaşınızın tekrar normal hissetmesine dönme şansı çok yüksektir.
İntiharın uyarı işaretlerini bilin ve takip edin:
Depresyonla yaşayanlarda intihar riski yüksektir. Arkadaşınıza yardım etmek için ne söylerseniz söyleyin veya ne yaparsanız yapın, yine de intihar düşünceleri ve duyguları yaşayabilirler. İntiharın uyarı işaretlerini takip etmeniz ve ne zaman yardım istemeniz gerektiğini bilmeniz önemlidir. Bazı intihar uyarı işaretleri şunlardır:
- Ölmek istemekten bahsetmek,
- Başkalarına yük gibi hissettiklerini ifade etmek,
- Aşırı umutsuzluk ve üzüntü duyguları,
- Ani ruh hali değişimleri,
- Malını vermek veya vasiyetname yazmak,
- Gelecekte etrafta olmayacağına dair belirsiz açıklamalar yapmak,
- İntihar veya intihar planına sahip olmak hakkında açık tartışmalar yapmak,
- Önceki intihar girişimi
İntiharın uyarıcı belirtilerini fark ederseniz, sevdiklerinizle konuşmalı ve bir ruh sağlığı uzmanıyla konuşmasını istemelisiniz. Ani bir risk olduğunda, tehlikeli maddeleri evden çıkarmalı, yalnız bırakmamaya dikkat etmeli ve hemen bir ruh sağlığı uzmanından yardım almalısınız.
Tüm destekleri ve yardımları sunmanıza rağmen depresyonda olan birisi size yine de kızgın olabilir. Kızgın ve üzgün olmak depresyonun doğasıdır. Depresyonda olanlar bu kötü duyguları nereye yönlendireceklerini bilemezler. Yakında kim varsa uygun bir hedef haline gelir. Bu olursa, kişisel olarak algılamamaya çalışın. Sakin olun ve izin verdiği kadarıyla arkadaşınızı önemsediğinizi, desteklediğinizi göstermeye ve elinizden geleni yapmaya devam edin.